Dünyada birçok geleneksel konut yapısı bulunmaktadır. Geleneksel konutların arasında dikkatimi en çok çeken yapılar ise Hanoklardır. Hanoklar; inşa sürecinde uyulan felsefeleriyle, doğayla barışık yapılarda olmaları ve daha birçok özelliği ile çok ilgi çekici konutlardır. Bu yazımda koruma altına alınmış en eski Hanoklardan biri olan Güney Kore Gangneung'daki Seongyojang Evi’nden bahsedeceğim.
Seongyojang Evi Güney Kore’nin tarihi miraslarından biridir. 1965'te 5. Ulusal Önemli Kültür Varlığı olarak belirlenmiştir. Şairlerin kaldığı ve ilham aldığı yapı 1816 yılında inşa edilmiştir. Şiirlerinden bazıları Hwallaejeong'un duvarına asılıdır. Şu anda film ve dizi çekmek için popüler bir yer olmasıyla da bilinir. Seongyojang House, özellikle ünlü bir K-drama olan The Princess Man çekildikten sonra çok popüler olmuş ve daha fazla turist tarafından ziyaret edilmiştir.
300 yıllık olan bu eski Hanok 99 odadan oluşmaktadır. O dönemlerde Hanokların 100 odayı aşması yasaklanmıştır. Bunun sebebi Hanok kültüründeki abartıdan kaçmak ve sadelikten uzaklaşmamaktır. 99 oda size abartı gibi gelebilir ama şunu da unutmamak lazım ki günümüzde olduğu gibi çekirdek aileler şeklinde değil aynı soydan olan insanlar bir arada yaşamaktadır.
Hanoklar doğa ile uyum içinde yaşamak felsefesine uygun olarak tasarlanmış evlerdir . Bu doğa ile barışık sürdürülebilir mimari yapılar, Feng Shui felsefesine dayanır. Feng Shui 5000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Geçmişten gelen bu öğreti, insanların yaşam alanlarının doğa ile uyum içinde olması ve buna uygun bir şekilde dekore edilmesine dayanır. Bu felsefenin kurallarını uygulamak sağlık, mutluluk ve pozitif ilişkilerin kazanılmasına yardımcı olur. Feng Shui ile birlikte Baesanimsu adlı bir prensibe de uyulur. Baesanimsu’ya göre ideal evin özellikleri şunlardır: Evin arkasında dağ olmalı ve önünden nehir geçmelidir. Kelime anlamı ılık taşlar olan Ondol sistemi ile ısıtılmış olmalı, yazları Daechong -yani ağaç zemin yapı ile- serinliği sağlanmalıdır. Çatısı ise Giwa adı verilen kiremitlerle kaplı olmalıdır. Seongyojang Evi de bu şartlara sahip bir geleneksel evdir.
Geri dönüşümlü olan bu yapılarda malzeme olarak çoğunlukla ahşap, taş ve balçık kullanılır. Kaplama malzemesi olarak dut ağacından üretilen geleneksel Kore Kâğıdı kullanılır. Bu kâğıt Hanokların duvar tavan ve zemin kaplamalarında olmak üzere tüm düz yüzeylerde kullanılır. Daha sonra bu kâğıt, fasulye yağı ile cilalanır. Bu sayede su geçirmez bir özellik kazanır. Hanji havadaki fazla nemi emer ve hava kuruduğunda bu nemi buharlaştırarak mekanın nem dengesi korumuş olur. Şeffaf yapısından dolayı camlara ve kapılara kaplanıp güneş ışığı ile
aydınlanmayı sağlamaktadır.
Hanokların bir diğer önemli yanı ise iklimlere göre mekan sıcaklığını ve nem oranını ayarlamak için çok akılcı ve uzun süreli sistemler kullanılmasıdır. Kore’de iklime bağlı olarak yazlar sıcak, kışlar da aşırı soğuk geçer. Bu evlerin yazın serin, kışın ise sıcak kalmasını sağlayan bir sistem kullanılır. Bu sistem Ondol adı verilen zeminden ısıtma sistemi ve ağaç zemin yapı Daechong ve Maru sayesinde işler. Ondol ve Maru bulunduran tüm evler Hanok olarak sayılır.
Bu bölümde bu eski konut yapısının felsefesinden ve yapı malzemelerinden bahsettim, yazımın ikinci kısmında Seongyojang Evi’nin tüm bölümlerinden ayrıntılı bir şekilde bahsedeceğim. Hanoklar hakkında daha fazla keşif için yazımın devamını okumayı unutmayın.
Devam Edecek…
MUHABBET ÖZDEMİR
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ / İÇ MİMARLIK / 4. SINIF